Blog

opublikowano 02.04.2020

Jak Hashimoto wpływa na organizm?

Choroba Hashimoto należy do chorób autoimmunologicznych, związanych z zaburzeniami układu odpornościowego. Polega na wytwarzaniu przeciwciał przeciwko komórkom tarczycy co prowadzi do zapalenia tarczycy. Leczenie polega głównie na przyjmowaniu hormonów tarczycy, które powinny obniżać poziom TSH do prawidłowych wartości. Pomaga to łagodzić skutki choroby i poprawia jakość życia. Poza farmakoterapią ważna jest odpowiednio zbilansowana dieta zgodna z naszym zapotrzebowaniem energetycznym, a także zwiększona podaż białka w diecie i składników odżywczych wykorzystywanych do produkcji hormonów tarczycy. Obniżony metabolizm organizmu i nadmierna masa ciała to częste problemy osób chorych na Hashimoto.

Tarczyca – opis organu

Jest to gruczoł nieparzysty w kształcie motyla zlokalizowany na szyi. Wydziela hormony tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T4), które sterują pracą naszego organizmu, stąd jego prawidłowe funkcjonowanie jest niezwykle istotne. Hormony te pobudzają lub hamują czynności wielu organów lub układów wpływając na ogólną przemianę materii, nasze samopoczucie i nastrój. Aktywność tarczycy określa poziom TSH – hormon tyreotropowy, który wytwarzany jest przez przysadkę mózgową. Należy dodać, że nieprawidłowości w funkcjonowaniu tarczycy częściej dotykają kobiety w wyniku zaburzeń hormonalnych takich jak udział estrogenów, dojrzewanie, ciąża i menopauza.

Hashimoto – co to jest?

Hashimoto ściśle wiąże się z układem immunologicznym. Przyczyny tego zaburzenia prowadzące do zapalenia tarczycy nie są do końca poznane- wśród nich wymienia się predyspozycje genetyczne, czynniki hormonalne i środowiskowe m.in. stres. Choroba ta polega na wytwarzaniu przeciwciał przeciwko komórkom tarczycy co prowadzi do powstawania stanów zapalnych tarczycy. Sam proces może przebiegać latami i często chory nie wie o istnieniu problemu do momentu wyraźnie odczuwalnych objawów i złego stanu zdrowia.

Objawy choroby Hashimoto

Do głównych objawów choroby Hashimoto zaliczamy: 

• obniżenie tempa przemiany materii,
• przyrost tkanki tłuszczowej i masy ciała
• zatrzymywanie się wody w organizmie, powstawanie obrzęków twarzy i całego ciała
• wysoki poziom cholesterolu,
• zaparcia i/lub biegunki,
• bóle mięśni i stawów,
• zmiany nastroju i stany depresyjne,
• pogorszenie kondycji fizycznej
• przemęczenie, senność, zaburzenia koncentracji
• nieregularne miesiączki, problemy z zajściem w ciąże, poronienia
• wypadanie włosów i brwi, sucha skóra
• nietolerancja na zimno
• zaburzenia rytmu serca.

Choroba Hashimoto – diagnostyka

Choroba musi być zdiagnozowana przez lekarza na podstawie wywiadu zdrowotnego, badania krwi (stężenia tyreotropiny TSH- czyli hormonu przysadki mózgowej, dodatkowo wolnych hormonów tarczycy- fT3- trójjodotyronina i fT4- tyroksyna, przeciwciał anty-tpo, anty-tg) a także badaniu USG tarczycy.

U chorych na Hashimoto obserwuje się zmiany w wielkości tarczycy – gruczoł może się zmniejszać lub czasami dochodzi do jego powiększenia i występowaniu wola. W USG tarczycy mogą pojawiać się zmiany ogniskowe, niejednorodny miąższ lub wyczuwalne dotykiem guzki. Jeśli badania wskażą wyraźne odchylenia od normy, konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia, także ścisła kontrola stanu zdrowia.

Choroba Hashimoto – jak leczyć?

Leczenie polega głównie na przyjmowaniu hormonów tarczycy- lewotyroksyny, które powinny obniżać poziom TSH do prawidłowych wartości w dolnych granicach normy. Hormon podawany jest w postaci tabletki, którą należy popijać wodą na czczo, najlepiej rano. Ważne jest, aby powstrzymać się od przyjmowania pokarmów minimum 20 minut po jej zażyciu. Szczególnie na początku leczenia konieczna jest systematyczna kontrola wyników krwi, by odpowiednio unormować dawkę przyjmowanego hormonu. Mimo, że leki należy przyjmować do końca życia, są ona dobrze tolerowane. Należy również dodać, że nieleczona tarczyca to poważne zagrożenie dla życia. Stan chorobowy będzie postępował i niszczył organizm, stąd konieczna jest w każdym przypadku pomoc lekarza endokrynologa.

Hashimoto, a leczenie dietetyczne

Oprócz przyjmowanych hormonów na leczenie i łagodzenie objawów ma wpływ dieta przy Hashimoto. Ważne jest zarówno to, w co należy wzbogacić dietę oraz to, czego należy unikać. Dieta w Hashimoto odgrywa znaczącą rolę, aby poprawić stan zdrowia i jakość życia. Często osoby chore decydują się na gotowy catering dietetyczny w chorobie, co jest świetnym rozwiązaniem i oszczędza czas na przygotowywanie odpowiednio dobranych posiłków.

Biorąc pod uwagę podłoże immunologiczne choroby Hashimoto i stan zapalny w organizmie dieta powinna mieć charakter przeciwzapalny i eliminujący potencjalne alergeny pokarmowe. Wiele badań naukowych wskazuje na korzystne efekty i poprawę samopoczucia chorego przy zastosowaniu diety bezglutenowej i ograniczaniu spożycia mleka w tym laktozy. Ogólne zasady “Hashimoto na widelcu“:

1. Ograniczenie spożycia mleka w tym laktozy, które jest najpopularniejszym alergenem. Osoby z Hashimoto często cierpią na alergie i nietolerancje pokarmowe. Dlatego warto w tym kierunku wykonać testy, co pozwoli na odpowiednie dostosowanie diety eliminacyjnej.
2. Gluten i celiakia – często współistnieją ze sobą podczas zapalenia tarczycy. Po wykonaniu badań na nadwrażliwości pokarmowe lub w wyniku własnych obserwacji poprawy samopoczucia przy eliminacji produktów zawierających gluten warto zastosować dietę Hashimoto. Na rynku dostępnych jest wiele produktów naturalnie bezglutenowych takich jak: ryż, kukurydza, komosa ryżowa, amarantus, ziemniaki, soja, soczewica, fasola, które mogą stanowić doskonały zamiennik w codziennej diecie.
3. Eliminacja produktów prozapalnych – tych, które mogą powodować stany zapalne w organizmie należy wykluczyć z diety: cukier i jego pochodne, tłuszcze roślinne typu “trans”, sztuczne barwniki, aromaty, substancje słodzące, konserwanty, zagęstniki, stabilizatory.
4. Suplementacja pod kontrolą – odpowiednio zbilansowana dieta dostarczy organizmowi wszystkiego, co niezbędna podczas choroby. Żelazo, cynk, jod, selen, witamina D to podstawowe składniki mineralne i witaminy, które warto dostarczać wraz z pokarmem w diecie Hashimoto, a także suplementować je dodatkowo pod kontrolą lekarza.

Jeśli chodzi o produkty wskazane w diecie podczas zapalenia tarczycy: 

• Jogurty naturalne, twarogi, jaja, cielęcina, chuda wołowina, indyk, kurczak, królik, ryby morskie, oliwa z oliwek, warzywa, owoce, pełnoziarniste mąki i makarony, kasze, ryż, woda, zioła, orzechy i nasiona.

Produkty, które należy wykluczyć, lub ograniczyć:

• kawa, alkohol, napoje gazowane, śmietana, baranina, kaczka, gęś, podroby, potrawy smażone, masło, smalec, margaryny, warzywa kapustne i cebulowe takie jak kalafior, brokuły, kapusta biała, włoska, lody, batony, gotowe ciasta, czekolada, tłuste kremy, orzeszki ziemne.

Jak widać Hashimoto dieta jest bogata w produkty zdrowe, będące podstawą zdrowego odżywiania. Jeśli brakuje czasu na przygotowywanie posiłków ściśle dostosowanych pod jednostkę chorobową, warto skorzystać z gotowego rozwiązania i zdecydować się na catering dietetyczny. Jedną z takich propozycji ma w swojej ofercie Fitking Catering Gdańsk, który proponuje dietę pudełkową z dostawą pod dom. To świetne rozwiązanie, oszczędność czasu i gotowy posiłek bez konieczności komponowania odpowiednich składników w diecie Hashimoto.