opublikowano 17.01.2024
Dietetyk – kim jest i czym się zajmuje?
Zawód dietetyk to coraz bardziej popularna profesja, zarówno wśród tych, którzy dopiero kończą szkołę średnią i decydują się na wybór kierunku studiów, jak i dla tych, którzy myślą o zmianie swojego profilu zawodowego, czy uzupełnieniu wykształcenia. Fraza “dietetyk jak zostać” jest na tyle często wpisywana w okienko wyszukiwarki, że opracowanych zostało już dość sporo poradników i materiałów informacyjnych. Warto zapoznać się z kilkoma z nich, aby znaleźć wszystkie potrzebne informacje i zbudować sobie komplety obraz zawodu dietetyka.
Kto to jest dietetyk?
Zawód “dietetyk ” wpisany został do Międzynarodowego Standardu Klasyfikacji Zawodów w roku 16967. Opisano w nim, że jest to specjalista zajmujący się komponowaniem diet leczniczych. Docelowymi grupami, dla których miał je przygotowywać mogły być:
- odbiorcy indywidualni
- grupy pacjentów szpitalnych
- klienci zakładów zbiorowego żywienia.
Oczywiście od tamtego czasu zawód dietetyk znacznie ewoluował i obecnie specjalista ten jest autorem nie tylko diet będących podstawą leczenia, ale również elementem różnych stylów życia czy aktywności zawodowych. Jako przykład grup, dla których dietetyk opracowuje inny niż leczniczy plan żywienia mogą posłużyć np. sportowcy, astronauci czy wegetarianie.
Dziś jeśli mówimy “dietetyk” zawód ten może nam się kojarzyć z różnymi specjalizacjami, takimi jak: dietetyk kliniczny, dietetyk dziecięcy, dietetyk sportowy, dietetyk administracyjny, czy też psychodietetyk. Mamy na myśli wykształconego w tym kierunku specjalistę, którego działania oparte są na naukowej wiedzy i praktyce klinicznej z zakresu żywienia człowieka.
Jak zostać dietetykiem?
Istnieje kilka poziomów kształcenia dietetyków w Polsce. Mogą oni ukończyć studia I, II lub III stopnia, czyli licencjackie / inżynierskie, magisterskie lub doktoranckie na kierunku (specjalności) dietetyka prowadzonym przez np. Uniwersytety Medyczne, Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego czy inne szkoły wyższe posiadające wydział technologii żywności i żywienia.
Przed 01.09.2013 można było zdobyć również zawód dietetyka przez ukończenie technikum albo szkoły policealnej o takiej specjalizacji. Obecnie ten tok kształcenia dietetyków nie jest już kontynuowany. Roczne szkoły czy kursy nie nadają już tytułu “dietetyk”. Nie nadają go również studia podyplomowe.
Choć zawód dietetyk jednoznacznie kojarzy nam się z ochroną zdrowia i profilaktyką zdrowotną, jego wykonywanie nie jest niestety uregulowane w polskich przepisach prawa. Oznacza to, że pacjenci w Polsce dość często trafiają na dietetyków bez kierunkowego wykształcenia i doświadczenia w tej dziedzinie. Dlatego wybierając się do specjalisty warto sprawdzić, czy wybrany przez nas dietetyk zawód swój wykonuje na podstawie dyplomu uczelni wyższej i na bieżąco aktualizuje swoją wiedzę (posiada certyfikaty uczestnictwa w kursach, szkoleniach i konferencjach).
Czym zajmuje się dietetyk?
Kiedy zastanawiamy się co robi dietetyk pierwszą rzeczą o której myślimy jest redukcja masy ciała u swoich pacjentów. Ale najbardziej podstawowym zadaniem dietetyka jest jednak tworzenie i nadzorowanie realizacji planów żywienia dla odbiorców indywidualnych i zbiorowych. Niezwykle ważne w tym procesie jest takie zróżnicowanie diety, aby zawierała ona wszystkie niezbędne składniki odżywcze oraz eliminowała produkty niekorzystne lub nie tolerowane przez danego konsumenta.
Dietetyk – czym się zajmuje pracując w instytucjach?
Zawód dietetyk znajdziemy na liście pracowników szpitali, sanatoriów, domów wczasowych, placówek oświatowych i opiekuńczych oraz stacji sanitarno – epidemiologicznych. Są oni tam odpowiedzialni za:
- stosowanie żywienia klinicznego w leczeniu chorób
- opracowywanie jadłospisów w różnych rodzajach diet
- nadzór nad jakością żywności, warunkami przygotowywania i przechowywania
- ocenę zapotrzebowania na składniki odżywcze i stanu odżywienia
- diagnostykę i terapię chorób metabolicznych oraz zaburzeń typu otyłość czy niedożywienie.
Dietetyk – co robi w czasie indywidualnych spotkań z pacjentem?
Mimo tak szerokiego występowania zawodu dietetyka w działalności instytucjonalnej, kiedy zapytamy np. w sondzie ulicznej: “Dietetyk – kto to?” najczęściej otrzymujemy odpowiedź związaną z praktyką indywidualną i wsparciu w redukcji masy ciała. Jest to zdecydowanie pozytywne zjawisko, że ludzie mają świadomość wpływu tego co jedzą i ile ważą, na swoje zdrowie i coraz chętniej korzystają z usług profesjonalnych gabinetów dietetycznych.
Pamiętajmy jednak, że przed umówieniem się na wizytę warto sprawdzić kompetencje i doświadczenie specjalisty. Tylko profesjonalista kompleksowo podejdzie do naszego problemu. W trakcie spotkania z dobrym dietetykiem możemy oczekiwać:
- pogłębionego wywiadu i analizy zdrowotno – żywieniowej
- indywidualnego podejścia do każdego pacjenta
- zbilansowanych jadłospisów opartych o zróżnicowane produkty
- uwzględnienia indywidualnych preferencji pacjenta
- kontroli masy ciała, obwodów i analizy składu ciała
- działań edukacyjnych w zakresie żywności i żywienia.
Zawód dietetyk jest przy najczęściej dziś występującym “zabieganym” stylu życia bardzo potrzebną profesją. Jego usługi cieszą się coraz większym zainteresowaniem współczesnego społeczeństwa. Warto aby prowadzona przez dietetyka edukacja i działania korygujące objęły jak największą jego część.
