opublikowano 09.03.2023
Dieta Atkinsa – na czym polega i jakie daje efekty?
Coraz większym uznaniem cieszą się różne odmiany diety niskowęglowodanowej. Rezygnacja ze spożywania cukru i produktów bogatych w węglowodany może zaowocować redukcją masy ciała i poprawą samopoczucia. Jednym z przykładów jest dieta Atkinsa. Ile można schudnąć i jakie przynosi efekty?
Dieta Atkinsa na czym polega?
Od wielu już lat coraz większą popularnością cieszą się różne sposoby żywienia, które przyczyniają się do znaczącej utraty masy ciała. Jedną z diet, o których coraz częściej się mówi jest dieta Atkinsa.
Dietę opracował na początku lat 70. Amerykański kardiolog Robert Atkins. Proponowany przez niego system żywieniowy zyskał miano kontrowersyjnego, wziąwszy pod uwagę ubogi charakter jadłospisu, ograniczanie owoców i warzyw oraz dominowanie menu przez białka.
Według autora tej diety najważniejszą kwestią przyczyniającą się do nadwagi w społeczeństwie jest spożywanie węglowodanów – zarówno prostych, jak złożonych. Swoją receptę na utratę masy ciała oparł na diecie niskowęglowodanowej, bogatej w białko i tłuszcze.
Nagła rezygnacja z przyjmowania węglowodanów może wiązać się przede wszystkim z osłabieniem i spadkiem energii, ponieważ organizm przyzwyczajony jest do tego, że czerpie energię ze spożywanych cukrów. Zanim przyzwyczai się do nowej sytuacji i potraktuje tłuszcz jako zasadnicze źródło energii, upłynie trochę czasu.
Co warto wiedzieć o takim sposobie odżywiania? Czy dieta Atkinsa ma wady? Dietetycy nazywają ją dietą niedoborową, ponieważ organizm w trakcie tego sposobu odżywiania może otrzymywać za mało błonnika pokarmowego (co skutkuje spowolnieniem trawienia i pojawieniem się zaparć) oraz niedoborami wapnia. Dzieje się tak ze względu na duże ilości przyjmowanego białka, co negatywnie wpływa na przyswajanie wapnia. Na diecie Atkinsa spożywa się niewiele warzyw i owoców a to one stanowią ogromne źródło witamin i substancji odżywczych.
Jadłospis według zasad tego systemu żywienia powinien opierać się na białku i tłuszczu. Rezygnuje się niemal całkowicie z przyjmowania węglowodanów, zarówno prostych, jak złożonych. Jest to zupełne przeciwieństwo dla diety fleksitariańskiej, która polega na elastycznym wegetarianizmie, czyli okresowym przyjmowaniu posiłków mięsnych (w razie potrzeby), z naciskiem na dominację pokarmów pochodzenia roślinnego.
Przeciwieństwem diety Atkinsa jest również dieta przeciwzapalna. Bazuje ona na warzywach i owocach, które ze względu na swoje antyoksydacyjne i przeciwzapalne właściwości wpływają na stan organizmu, zapobiegając infekcjom lub przyspieszając rekonwalescencję.
Dieta Atkinsa zasady
Na czym polega dieta Atkinsa? Co można jeść i w jakich ilościach? Jakich produktów unikać? Chcąc rozpocząć ten sposób odżywiania trzeba liczyć się z tym, że jest to system żywienia wykluczający węglowodany. Jeśli więc dotychczas stanowiły jedno z najważniejszych źródeł energii dla organizmu, rezygnacja z nich będzie wyzwaniem.
Dieta Atkinsa składa się z 4 faz:
- Faza pierwsza – na tym etapie najważniejsze jest zainicjowanie utraty wagi. W ciągu dnia dozwolone jest spożywanie wyłącznie 20 g węglowodanów. Należy spożywać od 3 do 5 posiłków dziennie, zachowując przerwy nie przekraczające 6 godzin. Podstawą powinny stanowić białka pochodzenia zwierzęcego oraz tłuszcze (w tym tłuszcze roślinne). Należy dbać o nawodnienie. Można pić umiarkowane ilości kawy i herbaty,
- Faza druga – podczas jej trwania można spożywać od 25 do 60 g węglowodanów dziennie i nadal trwa redukcja masy ciała, choć nie tak dynamicznie jak tuż po rozpoczęciu diety. Podstawą żywienia są nadal białka zwierzęce i tłuszcze, ale można zjadać także orzechy i wybrane owoce (jagody, maliny i truskawki),
- Faza trzecia – na tym etapie redukcja masy ciała nie jest już tak dynamiczna. Cały czas się chudnie, ale można spożywać więcej węglowodanów, wedle własnych potrzeb. Z każdym kolejnym tygodniem można zwiększać o 10 g ilość spożywanych węglowodanów, przy czym proces ten należy zatrzymać w przypadku, gdy przestaje się gubić tkankę tłuszczową. Na tym etapie diety można jeść więcej owoców (np. jabłka, banany i wiśnie), warzyw (np. ziemniaków) oraz strączki.
- Faza czwarta – przyjęta rutyna żywieniowa pozostaje bez zmian. Natomiast należy zwrócić uwagę na utrzymanie stabilnej wagi.
Kiedy zapada decyzja o zmianie żywienia, pozostaje pytanie: jaki jest przykładowy jadłospis na diecie Atkinsa? Ważnym produktem w menu są jajka i to z nich można przyrządzać wiele pysznych i sycących śniadań. Źródłem białka są natomiast produkty pochodzenia zwierzęcego, zatem dla miłośników swojskiego jadła jest to dobre rozwiązanie. Poniżej kilka propozycji:
- Śniadanie: jajecznica z kiełbasą.
- Drugie śniadanie: Sałatka z filetem indyka, ogórkiem i szpinakiem oraz fetą.
- Obiad: Pulpety w sosie śmietanowym z pieczoną papryką.
- Kolacja: Koktajl z owoców jagodowych bez dodatku cukru.
W diecie Atkinsa również mogą pojawiać się desery. Powinny być one jednak przyrządzone bez cukru.
Dieta Atkinsa efekty
Ten kontrowersyjny sposób odżywiania zyskuje popularność ze względu na możliwość szybkiej utraty wagi. Osoby zmagające się z nadwagą lub otyłością mogą w ten sposób zrzucić nadmiar kilogramów w ciągu kilku miesięcy. Należy jednak potraktować temat nieco bardziej zdroworozsądkowo i przeanalizować wszystkie plusy oraz minusy. Coraz chętniej ludzie sięgają po gotowe rozwiązania żywieniowe. Wybór zdrowej i odpowiednio zbilansowanej diety nie jest prosty. Przejście na dietę Atkinsa nie jest tak proste jak wybór diety pudełkowej w Katowicach lub innym mieście w Polsce. Podjęcie decyzji o sposobie żywienia wiąże się z różnymi konsekwencjami i efektami, ale również mogą pojawić się skutki uboczne.
Kiedy organizm przestaje otrzymywać węglowodany, szuka innego źródła energii. Zaczyna więc pozyskiwać ją z tłuszczu. W ten sposób przechodzi w stan ketozy. We krwi pojawia się więcej ciał ketonowych niż dotychczas i to one są źródłem energii. Niestety, stan ketozy może wpływać na pogorszenie samopoczucia.
Dieta Atkinsa wady
Szukając diety, dzięki której można zadbać o wygląd i zgubić nadmierne kilogramy, rozważa się różne możliwości. Istnieje wiele rozwiązań dietetycznych, dlatego każdy powinien dopasować dietę do swoich możliwości. Dieta Atkinsa jest bardzo uboga w węglowodany i zdominowana przez spożywanie białka, co wiąże się z określonymi konsekwencjami. Co to oznacza?
Początkowe fazy diety Atkinsa mogą przejawiać się uczuciem zmęczenia, rozbiciem, osłabieniem oraz brakiem energii. Wynika to z faktu, że dotychczas cukier był najważniejszym ogniwem energetycznym. Organizm więc uczy się na nowo czerpać energię z innego źródła. Dodatkowo rozpoczyna się stan ketozy. To z kolei może skutkować pogorszeniem samopoczucia i bólem głowy. Nadmiar białka w diecie wpływa natomiast na ubywanie wapnia z kości.
Mówi się, że dieta Atkinsa jest uboga w składniki odżywcze. Zwłaszcza w początkowej fazie menu jest bardzo okrojone. Drastyczne ograniczenia dotyczą przede wszystkim warzyw i owoców, które w codziennym systemie żywieniowym stanowią potęgę w walce o zdrowie. Są źródłem witamin i substancji odżywczych a ponadto zawierają błonnik pokarmowy, który przyspiesza pracę układu trawiennego. Na początku diety Atkinsa mogą więc zdarzać się zaparcia, które także niekorzystnie wpływają na ogólne samopoczucie. Zarzuca się również, że system żywienia opracowany przez amerykańskiego kardiologa może skutkować: osteoporozą, zwiększonym poziomem cholesterolu a nawet prowadzić do rozwoju miażdżycy.
Chcąc zdecydować się na dietę niskowęglowodanową, by pozbyć się nadmiernych kilogramów warto więc rozważyć różne kwestie. Jakie były dotychczasowe przyzwyczajenia żywieniowe? Czy organizm jest przygotowany na tak dużą zmianę? Dobrze też skonsultować swój wybór ze specjalistą, by wykluczyć ewentualne przeciwskazania. Utrata wagi to bardzo ważna kwestia w walce o zdrowie, ale wybór sposobu odżywiania nie powinien być w tej sytuacji przypadkowy. Liczy się przecież kondycja psychofizyczna, bo te dwie sfery ściśle ze sobą współgrają.
